του Αντώνη Κάλφα
Τον Νοέμβριο του 1880 μια δύναμη διακοσίων περίπου ληστών επιτέθηκε στο «χωρίον» Βροντού και απέσπασε από τους δυστυχείς χωρικούς 500 οκάδες ψωμί και 30 κριάρια. Οι χωρικοί ζήτησαν αμέσως τη βοήθεια του οθωμανικού στρατιωτικού κλιμακίου της Κατερίνης. Γνωρίζουμε από άλλες πηγές ότι στην Κατερίνη έδρευε ισχυρή τουρκική στρατιωτική δύναμη. Ο Ν. Σχινάς περιηγούμενος την Πιερία κατά τη δεκαετία του 1880 ανέφερε ότι η συνηθισμένη τουρκική φρουρά που έδρευε στην Κατερίνη αποτελούνταν «[…]ἐξ ἑνὸς τάγματος 300‐400 ἀνδρῶν δυνάμεως, 15‐20 ζαπτιέρων ἐντοπίων καὶ 20‐30 τουρκαλβανῶν». Πράγματι οι Τούρκοι, αφού πληροφορήθηκαν το ληστρικό επεισόδιο, μετακίνησαν μεγάλη στρατιωτική δύναμη, η οποία συνεπλάκη με τους ληστές στον Όλυμπο. Στη συμπλοκή όμως οι Τούρκοι υπέστησαν ολέθρια ήττα αφήνοντας 25 νεκρούς και πολλά πολεμοφόδια.
Το μουσουλμανικό στοιχείο δεν ήταν αμελητέο ιδιαίτερα στον πιερικό κάμπο. Κατά τη δεκαετία του 1880 η «κώμη» της Κατερίνης σύμφωνα με τη μαρτυρία του Ν. Σχινά κατοικούταν από 1800 περίπου χριστιανούς και 1200 Οθωμανούς.
Ο ταγματάρχης του υπουργείου Στρατιωτικών Νικόλαος Θ. Σχινάς, στις εκδεδομένες το 1886 οδοιπορικές του σημειώσεις, περιγράφει ως εξής την Κατερίνη: «Κείται επί πεδιάδος ανοικτής, και απέχει δύο ώρας των υπωρειών του Ολύμπου και μίαν της θαλάσσης, είναι δ’ ευπρόσβλητος από τις εκ του Πλαταμώνος οδού και είναι έδρα Μουδίρου, ήτοι Επάρχου. Κατά το πλείστον ανήκει τοις Οθωμανοίς Γιουσούφ-εφέντη και Αρήφ-έφέντη. Οικείται δε υπό 70 οικογενειών Οθωμανών εκ Λάλα, Ευβοίας καί Γρεβενών. 70 οικογενειών Αθιγγάνων, χαλκέων και υπηρετών. 100 οικογενειών Κιρκασίων, πέριξ της πόλεως οικουσών, μετοίκων εκ του επί των ΒΑ. κλιτύων του Ολύμπου χωρίου Τόχοβας∙ ούτοι εισί ζευγίται και άγριοι. 220 οικογενειών χριστιανών καλλιεργητών των κτημάτων. Επομένως ο πληθυσμός ανέρχεται εις 1800 χριστιανούς καί 1200 Οθωμανούς, προς δε τούτοις και έτεραι 130 οικογένειαι παραχειμάζουσι, κατερχόμεναι εκ των χωρίων της Μακεδονίας Σαμαρίνας, Αβδέλλας, Σμίξης και Γρεβενών».
Επί τη ευκαιρία, αξίζει να αναφέρουμε πως στη μελέτη του Νίκου Γραίκου «Η εκκλησιαστική εικονογραφία ως πηγή για την τοπική ιστορία της Πιερίας» βρίσκουμε την πρώτη μαρτυρία για την ύπαρξη επαγγελματικών συντεχνιών στην Κατερίνη: «η παλαιότερη αφιερωματική εικόνα συντεχνιών που ανακαλύψαμε είναι του 1886 και βρίσκεται αποθηκευμένη στον υπόγειο ναό της Θείας Αναλήψεως. Πρόκειται για εικόνα του αγίου Γεωργίου και σκηνών του μαρτυρίου του αφιέρωμα της συντεχνίας των κυνηγών υπογραμμένη και χρονολογημένη από τον Σαμαρινιώτη αγιογράφο παπα Γεωργίου το 1886. [...] Ο ΑΓΙΟC ΓΕΩΡΓΙΟC, Δι΄ ἐξόδων τῶν / ἐν Αἰκατερίνης / κυνηγῶν ἐν ἔτει / 1886 / ἔργον π(απα) Γεωργίου Μ / ἔκ Σαμαρίνης. Είναι άγνωστη η δραστηριότητα της συντεχνίας των κυνηγών στην Κατερίνη. Η αφιέρωση όμως δείχνει ότι στα τέλη του 19ου αι. μία συγκροτημένη επαγγελματική ομάδα Κατερινιωτών ασχολούνταν με το κυνήγι αποδεικνύοντας συγχρόνως και τον αγροτικό χαρακτήρα της «κώμης».
