Ο Όμιλος για την ιστορία και τον πολιτισμό παρουσιάζει στην Κατερίνη σε πανελλήνια πρώτη το βιβλίο του Βλάση Αγτζίδη «Μικρασιατική καταστροφή. Από την Λούξεμπουργκ και τον Γληνό στην ήττα και το τραύμα»
του Αντώνη Κάλφα
Πώς είδαν την μικρασιατική καταστροφή οι διανοούμενοι τόσο της αριστεράς (Λούξεμπουργκ, Γληνός, Μπαναρόγια) όσο και της δεξιάς (βασιλόφρονης και λαϊκής); Πώς αντιμετωπίζουν και σήμερα το ζήτημα της γενοκτονίας ποντιακές οργανώσεις, συλλογικοί φορείς, ιστορικοί και πολιτικά κόμματα; Πώς αξιοποιεί τη συγκυρία η νεοναζιστική εγκληματική οργάνωση και η ελληνική ακροδεξιά; Οι απαντήσεις δεν είναι εύκολες και χρειάζεται νηφαλιότητα και ερευνητική τόλμη ώστε να καταλήξουμε σε ασφαλή συμπεράσματα.
Όπως σημειώνει ο ιστορικός Βλάσης Αγτζίδης, η ήττα του ελληνικού στρατού τον Αύγουστο του 1922 από τους κεμαλικούς εθνικιστές έθεσε τέλος σε μια επώδυνη ιστορική διαδικασία, κατά την οποία «η προνεοτερική, πολυεθνική, ισλαμική Οθωμανική Αυτοκρατορία παραχωρούσε τη θέση της στο έθνος-κράτος, στη νέα πολιτειακή μορφή που εμφανίστηκε στην ιστορία του ανθρώπου με το δυτικό Διαφωτισμό. Με την ελληνική ήττα στις 13 Αυγούστου (με το παλαιό ημερολόγιο), ο πολυεθνοτικός οθωμανικός χώρος μετατρεπόταν αποκλειστικά σε μονοεθνικό τουρκικό. Οσοι από τις πολυάνθρωπες χριστιανικές κοινότητες (Ελληνες της Ανατολής, Αρμένιοι, Ασσυροχαλδαίοι) δεν εξοντώθηκαν, υποχρεώθηκαν να εκπατριστούν. Ενώ οι πολυεθνοτικοί και πολύγλωσσοι μουσουλμανικοί πληθυσμοί υποχρεώθηκαν από το νέο κράτος που δημιούργησε ο Μουσταφά Κεμάλ και οι Νεότουρκοι σύντροφοί του να μεταμορφωθούν σε εθνικά Τούρκους»..
Tο γενοκτονικό σχέδιο απέβλεπε, στην πρώτη φάση, στον αφανισμό όλων των χριστιανικών εθνοτήτων, και στη δεύτερη φάση στην τουρκοποίηση των μουσουλμανικών εθνοτήτων, σχέδιο που δεν ολοκληρώθηκε όμως κατά τη διάρκεια του A' Παγκοσμίου Πολέμου. Ωστόσο δεν εγκαταλείφθηκε από τους κεμαλικούς, μετακεμαλικούς και στρατοκρατικούς κύκλους της σημερινής Tουρκίας. H πολιτική όλων των μετακεμαλικών κυβερνήσεων απέναντι στις εθνότητες της Mικράς Aσίας και ιδιαίτερα απέναντι στους Kούρδους τα τελευταία χρόνια επιβεβαιώνει του λόγου το αληθές.
Η ήττα των Ελλήνων -και συνακόλουθα και των Αρμενίων- υπήρξε η επιβράβευση της πολιτικής που είχε υιοθετήσει η ακροδεξιά τάση των Νεότουρκων (Τζεμάλ, Ενβέρ, Ταλαάτ) που είχε καταλάβει πραξικοπηματικά την εξουσία από το 1908. Παρ’ ότι η διαδικασία δημιουργίας έθνους-κράτους ήταν βίαιη, εν τούτοις με τους Νεότουρκους εμφανίστηκαν κάποια νέα χαρακτηριστικά (ρατσιτσικά κριτήρια εξόντωσης των μειονοτήτων, εντοπισμός και προγραφή των θυμάτων, ιδεολογία μίσους απέναντι στους αλλοεθνείς, αποκλεισμός και δίωξη των στοχοποιημένων πληθυσμών, δημιουργία ειδικών παρακρατικών μηχανισμών κλπ.).
Oι Tούρκοι ως σήμερα δεν αναγνωρίζουν τα γενοκτονικά εγκλήματα που διέπραξαν οι Nεότουρκοι και οι Kεμαλικοί—παρά το γεγονός ότι είναι πολλά τα επίσημα τουρκικά έγγραφα που επιβεβαιώνουν κάτι τέτοιο. H σημερινή Tουρκία, μια και επιθυμεί να γίνει μέλος της Eυρωπαϊκής Ένωσης, οφείλει να ακολουθήσει το γερμανικό παράδειγμα. Οφείλει δηλαδή να παραδεχτεί τις πολυάριθμες γενοκτονίες που διέπραξε. Mόνο έτσι θα ελευθερώσει την ψυχή και τη συνείδηση των νέων τουρκικών γενεών από τα συμπλέγματα που την κατατρύχουν και την εμποδίζουν να αφομοιώσει ουσιαστικά τις αξίες του σύγχρονου πολιτισμού, της ειρηνικής δηλαδή συνύπαρξης των εθνικών κρατών.
